Rabata kwiatowa to piękna ozdoba ogrodu, która może cieszyć oko przez cały sezon. Aby jednak stworzyć rabatę, która będzie harmonijna i trwała, trzeba zwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii.
Wybór miejsca i kształtu rabaty
Pierwszym krokiem jest wybranie odpowiedniego miejsca na rabatę. Najlepiej umieścić ją tam, gdzie będziemy często przebywać, np. w pobliżu tarasu lub placyku wypoczynkowego, albo na które będziemy mieć widok z okna. Sprawdźmy, jakie warunki tam panują, czy jest cień, czy słońce, czy jest to miejsce zaciszne, czy wietrzne. Popatrzmy na rośliny, jakie tam rosną. Mogą być wskazówką mówiącą o rodzaju gleby, jej zasobności, kwasowości i wilgotności. Dzięki tym informacjom łatwiej nam będzie wybrać rośliny odpowiednie do siedliska.
Następnie zdecydujmy się na kształt i wielkość rabaty. Rabata może być prostokątna, kwadratowa, trójkątna lub mieć nieregularny kształt falisty lub okrągły. Wszystko zależy od naszego gustu i stylu ogrodu. Ważne jest jednak, aby rabata była proporcjonalna do otoczenia i nie zdominowała przestrzeni. Zbyt wąskie rabaty nie dadzą spodziewanego efektu, a za szerokie utrudnią nam pielenie. Zazwyczaj optymalna szerokość rabaty wynosi od 1 do 2 metrów.
Aby wyznaczyć kształt rabaty w terenie, możemy użyć palików i sznurka dla prostych linii lub węża ogrodowego lub piasku dla łuków i fal. Przyglądając się temu, co powstało, możemy ocenić, czy są potrzebne jakieś korekty.
Przygotowanie gleby pod rabatę
Zanim posadzimy rośliny należy odpowiednio przygotować glebę pod rabatę. W tym celu należy obowiązkowo usunąć wszelkie chwasty, ziemię głęboko przekopać oraz wymieszać z nawozem organicznym (kompostu lub obornika), a w razie jego braku – z dodatkiem nawozu wieloskładnikowego. Najlepiej przystąpić do tych prac wiosną (w końcu marca lub kwietniu) albo jesienią (we wrześniu).
Jeśli chcemy stworzyć rabatę podwyższoną , która ma wiele zalet (np. lepsze odprowadzanie nadmiaru wody, łatwiejsza pielęgnacja), musimy również zbudować ramę lub murek o odpowiedniej wysokości (najczęściej od 20 do 50 cm) z drewna, kamienia lub cegły. Następnie napełniamy ją ziemią zmieszaną z nawozem.
Dobór roślin na rabatę
Wybór roślin na rabatę jest kluczowym elementem jej sukcesu. Musimy brać pod uwagę nie tylko nasze preferencje estetyczne, ale także wymagania roślin co do warunków glebowych i świetlnych oraz ich wzrostu i terminu kwitnienia. Dobrze jest też sprawdzić odporność roślin na choroby i szkodniki oraz ich mrozoodporność.
Podstawową zasadą jest dobieranie roślin tak, aby zapewnić ciągłą dekoracyjność rabaty przez cały sezon1. Możemy to osiągnąć poprzez wybieranie gatunków i odmian o różnych porach kwitnienia oraz o innych cechach ozdobnych (np. owoce, jesienne przebarwianie się liści, korę)2. Warto też zadbać o różnorodność form i kolorów roślin oraz o kontrasty i harmonie między nimi.
Przykładowo, jeśli chcemy stworzyć rabatę kwiatową w stylu angielskim , możemy posadzić róże , lawendę , floksy , irysy , ostróżki , aksamitki , nagietki , maciejki , a także byliny o pięknych liściach (np. hosty , paprocie , funkia ).
Jeśli natomiast wolimy rabatę kwiatową nowoczesną , możemy postawić na prostotę i minimalizm oraz wybrać rośliny o geometrycznych kształtach i stonowanych barwach (np. trawy ozdobne , srebrzyste byliny , szałwie , echinacee , rudbekie ).
Sadzenie roślin na rabacie
Zanim przystąpimy do sadzenia roślin na rabacie, warto rozplanować ich rozmieszczenie na ziemi lub na papierze. Możemy też użyć specjalnych programów komputerowych do projektowania ogrodów . Ważne jest zachowanie odpowiednich odstępów między roślinami oraz uwzględnienie ich wysokości i pokroju.
Na rabatach zakładanych przy ścianach i żywopłotach , które oglądamy tylko z jednej strony, najwyższe rośliny umieszczamy z tyłu , bliżej środka schodkowo coraz niższe , a przy samej krawędzi najniższe – obwódkowe .
Na rabatach w formie wyspy na trawniku , które oglądamy z różnych stron, w centrum sadzimy gatunki najwyższe , stopniowo schodząc coraz niżej , aż do najniższych przy samym brzegu .
Sadzenie roślin wykonujemy ostrożnie i starannie . Najpierw robimy dziurę nieco większą niż bryła korzeniowa rośliny . Następnie umieszczamy roślinę w dziurze tak , aby jej szyjka korzeniowa była na poziomie gruntu . Uzupełniamy ziemią i delikatnie ubijamy . Na koniec podlewamy obficie .
Pielęgnacja rabaty
Aby cieszyć się pięknem naszej rabaty przez cały sezon, musimy pamiętać o regularnej pielęgnacji. Polega ona głównie na:
- podlewaniu – zwłaszcza w okresach suszy lub po posadzeniu nowych roślin; najlepiej podlewać rano lub wieczorem;
- nawożeniu – co najmniej raz w roku (wiosną lub jesienią) należy rozsypać nawóz wieloskładnikowy lub organiczny; niektóre rośliny mogą wymagać dodatkowego nawożenia np. solami potasowymi lub fosforowymi;
- usuwaniu przekwitłych kwiatów – poprawia to wygląd rabaty i pobudza rośliny do dalszego kwitnienia; można też ścinać całe pędy po zakończeniu sezonu;
- pieleniu – zwalczamy chwasty ręcznie lub mechanicznie; możemy też stosować ściółkowanie z kory, zrębków drewna lub ściętej trawy, które ogranicza ich wzrost i zatrzymuje wilgoć w glebie;
- przycinaniu i dzieleniu roślin – niektóre byliny wymagają regularnego cięcia i podziału na młodsze części, aby zachować zdrowie i wigor; najlepiej robić to wiosną lub jesienią.
