Opuchnięte nogi to problem, który dotyka wiele osób, zwłaszcza w starszym wieku. Opuchlizna nóg może mieć różne przyczyny – od niewinnego zmęczenia po poważne choroby. Dlatego warto wiedzieć, co może być źródłem obrzęków i jak je leczyć.
Przyczyny opuchniętych nóg
Najczęstsze przyczyny opuchniętych nóg to:
- Długotrwałe stanie lub siedzenie – np. podczas pracy, podróży czy ciąży. W takich sytuacjach dochodzi do zaburzenia krążenia i gromadzenia się płynu w tkankach.
- Przewlekła niewydolność żylna – czyli zaburzenie funkcji zastawek żylnych, które zapobiegają cofaniu się krwi w żyłach. W efekcie krew zalega w kończynach dolnych i powoduje obrzęki, żylaki, skurcze i bóle nóg.
- Zakrzepica żył głębokich – czyli powstawanie skrzeplin w żyłach kończyn dolnych, które utrudniają odpływ krwi i zwiększają ryzyko zatorowości płucnej. Objawami zakrzepicy mogą być opuchlizna, zaczerwienienie, bolesność i gorączka.
- Niewydolność układu krążenia – czyli osłabienie pracy serca lub naczyń krwionośnych, które nie są w stanie pompować wystarczającej ilości krwi do tkanek. W rezultacie krew zastaje się w krążeniu obwodowym i powoduje obrzęki, duszność, zmęczenie i kołatanie serca.
- Niewydolność układu limfatycznego – czyli zaburzenie odpływu limfy z tkanek, która odpowiada za usuwanie nadmiaru płynu i substancji odpadowych. W skrajnych przypadkach może dojść do olbrzymiego obrzęku nazywanego słoniowacizną.
- Niewydolność układu moczowego – czyli upośledzenie funkcji nerek lub pęcherza moczowego, które nie są w stanie wydalać odpowiedniej ilości moczu. W konsekwencji dochodzi do zatrzymania płynów w organizmie i obrzęków, a także bólów brzucha, nudności i gorączki.
- Niewydolność układu hormonalnego – czyli zaburzenie gospodarki hormonalnej, która wpływa na regulację ilości płynów w organizmie. Przykładami takich chorób są niedoczynność tarczycy, nadczynność przytarczyc czy zespół Cushinga.
- Alergia – czyli reakcja nadwrażliwości organizmu na jakiś czynnik zewnętrzny lub wewnętrzny. Może ona wywołać obrzęk naczynioruchowy (angioedema), który objawia się opuchlizną twarzy, ust, języka lub gardła.
Leczenie opuchniętych nóg
Leczenie opuchniętych nóg zależy od przyczyny ich wystąpienia. W niektórych przypadkach wystarczą proste środki domowe, takie jak:
- Unoszenie nóg ponad poziom serca – np. na poduszce lub podnóżku. Pomaga to poprawić krążenie i zmniejszyć obrzęk.
- Masowanie nóg – np. rękoma lub specjalnymi urządzeniami. Stymuluje to przepływ krwi i limfy oraz łagodzi napięcie mięśniowe.
- Zmiana pozycji – np. częste wstawanie i chodzenie, gdy siedzimy lub leżymy. Zapobiega to zastojowi krwi i płynu w nogach.
- Noszenie kompresyjnych pończoch lub rajstop – np. gdy mamy żylaki lub zakrzepicę. Pomagają one utrzymać prawidłowe ciśnienie w żyłach i zapobiec obrzękom.
- Ograniczenie soli i picie dużo wody – np. gdy mamy niewydolność nerek lub serca. Pomaga to usunąć nadmiar płynu z organizmu i zmniejszyć opuchliznę.
W innych przypadkach konieczne jest leczenie farmakologiczne lub zabiegowe, które ma na celu usunięcie przyczyny opuchniętych nóg. Może to być np.:
- Podawanie leków przeciwzakrzepowych – np. gdy mamy zakrzepicę żył głębokich. Zapobiegają one powstawaniu nowych skrzeplin i rozpuszczają istniejące.
- Podawanie leków moczopędnych – np. gdy mamy niewydolność serca lub nerek. Zwiększają one wydalanie moczu i zmniejszają zatrzymanie płynów w organizmie.
- Podawanie leków przeciwhistaminowych lub kortykosteroidów – np. gdy mamy alergię. Łagodzą one objawy obrzęku naczynioruchowego i zapobiegają dalszym reakcjom alergicznym.
- Wykonywanie operacji żylaków – np. gdy mamy przewlekłą niewydolność żylną. Polega ona na usunięciu lub podwiązaniu niewydolnych żył, co poprawia krążenie i zmniejsza obrzęki.
- Wykonywanie operacji nerek, serca lub tarczycy – np. gdy mamy niewydolność tych narządów lub zaburzenia hormonalne. Polega ona na usunięciu lub naprawieniu uszkodzonej części narządu, co przywraca jego prawidłową funkcję.
Domowe sposoby na opuchnięte i zmęczone nogi
Oprócz leczenia przyczyn opuchniętych nóg, można też stosować domowe sposoby na łagodzenie dolegliwości i poprawę samopoczucia. Niektóre z nich to:
- Okłady z octu jabłkowego i wody – pomagają one zmniejszyć opuchliznę i ból nóg. Wystarczy namoczyć w nich ręcznik i owinąć nim nogi na 15 minut.
- Okłady z sody oczyszczonej i wody – pomagają one zmniejszyć stan zapalny i zaczerwienienie nóg. Wystarczy namoczyć w nich gąbkę i przyłożyć do opuchniętych miejsc na 10 minut.
- Okłady z herbaty czarnej – pomagają one zmniejszyć obrzęk i uczucie ciężkości nóg. Wystarczy zaparzyć mocną herbatę, ostudzić ją i namoczyć w niej chusteczkę, którą owijamy nogi na 20 minut.
- Okłady z rumianku – pomagają one zmniejszyć podrażnienie i swędzenie nóg. Wystarczy zaparzyć rumianek, ostudzić go i namoczyć w nim gazik, który przykładamy do opuchniętych miejsc na 15 minut.
- Kąpiele stóp z solą Epsom – pomagają one zmniejszyć opuchliznę i skurcze nóg. Wystarczy rozpuścić kilka łyżek soli Epsom w ciepłej wodzie i moczyć nogi w niej przez 20 minut.
- Kąpiele stóp z olejkami eterycznymi – pomagają one zmniejszyć opuchliznę i poprawić krążenie.
