Miód to naturalny produkt, który od wieków jest używany jako lek w medycynie naturalnej. Wytwarzany jest z nektaru kwiatowego lub spadzi przez pszczoły, które przerabiają go w ulu i wzbogacają w enzymy. Miód ma nie tylko słodki smak, ale także wiele właściwości prozdrowotnych, które warto poznać i wykorzystać.
Miód – bogactwo składników odżywczych
Miód składa się głównie z wody (około 18%) i węglowodanów (około 80%), głównie cukrów prostych – fruktozy i glukozy. Pozostałe składniki to minerały, witaminy, białka i pyłek kwiatowy. Wśród minerałów znajdują się potas, fosfor, sód, wapń, magnez, żelazo, cynk, jod, miedź i mangan. Wśród witamin występują witamina C oraz witaminy z grupy B (tiamina – B1, ryboflawina – B2, niacyna – PP, B6). Wśród enzymów można wymienić nadtlenek wodoru, lizozym, inhibinę i apidycynę.
Miód – właściwości lecznicze
Miód jest nie tylko pyszny, ale i ma wiele korzyści dla zdrowia. Jego właściwości lecznicze były znane już w starożytności i wykorzystywane w medycynie naturalnej. Miód ma działanie:
- Bakteriobójcze – miód zawiera enzymy, flawonoidy i nadtlenek wodoru, które hamują rozwój wielu drobnoustrojów chorobotwórczych. Miód może być stosowany na rany, oparzenia, owrzodzenia, infekcje skórne i błon śluzowych. Niektóre rodzaje miodu, np. manuka z Nowej Zelandii, mają silniejsze właściwości antybakteryjne niż niektóre antybiotyki.
- Przeciwzapalne – miód łagodzi stany zapalne i ból. Pomaga w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych, takich jak przeziębienie, kaszel czy angina. Może być stosowany jako syrop lub dodawany do herbaty z cytryną i imbirem.
- Przeciwutleniające – miód zawiera związki fenolowe, witaminę C i inne substancje, które chronią komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki. Wolne rodniki są odpowiedzialne za procesy starzenia się i degeneracji tkanek. Miód może zapobiegać lub opóźniać niektóre choroby związane z wiekiem, takie jak choroba Alzheimera czy miażdżyca.
- Regenerujące – miód przyspiesza gojenie się ran i zmniejsza ryzyko powstania blizn. Miód stymuluje wzrost nowych komórek skóry i naczyń krwionośnych. Ponadto miód nawilża i odżywia skórę, poprawiając jej elastyczność i wygląd.
- Oczyszczające – miód pomaga w usuwaniu toksyn z organizmu. Zawarta w miodzie fruktoza wspomaga metabolizm alkoholu i nikotyny, zmniejszając ich szkodliwy wpływ na wątrobę i inne narządy. Miód może być stosowany jako środek detoksykacyjny po spożyciu nadmiernej ilości używek.
- Wzmacniające – miód jest źródłem łatwo przyswajalnej energii dla organizmu. Zawiera cukry proste, takie jak glukoza i fruktoza, które szybko podnoszą poziom glukozy we krwi i zapewniają paliwo dla mózgu i mięśni. Miód jest dobrym dodatkiem do śniadania lub przekąski przed lub po wysiłku fizycznym
Miód – właściwości kosmetyczne
Miód, ze względu na swoje właściwości i zawartość cennych substancji biologicznych, jest składnikiem wielu preparatów kosmetycznych. Stosuje się go w pielęgnacji włosów, ciała i twarzy. Z dodatkiem miodu produkuje się kosmetyki upiększające oraz lecznicze, wspomagające w problemach dermatologicznych. Jakie właściwości kosmetyczne ma miód? Czy warto wprowadzić preparaty z miodem do codziennej pielęgnacji?
Miód działa przeciwutleniająco.
Zawiera w swoim składzie liczne substancje przeciwutleniające, takie jak związki fenolowe (flawonoidy i kwasy fenolowe), witamina C, karotenoidy, białka i aminokwasy. Działanie przeciwutleniające tych związków polega na zwalczaniu wolnych rodników, które są odpowiedzialne za starzenie się komórek. Im ciemniejszy miód, tym lepsze są jego właściwości przeciwutleniające.
Miód działa przeciwdrobnoustrojowo.
Wykazuje aktywność wobec około 60 różnych wirusów, bakterii i grzybów. Za przeciwdrobnoustrojowe działanie miodu odpowiedzialne są enzymy, flawonoidy oraz olejki eteryczne. Za pomocą tego składnika można łagodzić i skrócić objawy opryszczki wargowej czy opryszczki narządów płciowych.
Miód działa przeciwzapalnie.
Ma właściwości przyspieszające gojenie ran. Działanie przeciwzapalne sprawia, że miód może zmniejszać objawy towarzyszące alergiom, takie jak zaczerwienienie, wysięk i obrzęk. Przyspiesza gojenie zmian skórnych, zmniejsza wydzieliny ropne, a także przeciwdziała powstawaniu wyprysków.
Miód działa nawilżająco i ochronnie.
Ogranicza odparowywanie wody z naskórka i poprawia nawilżenie skóry. Ma także działanie napinające i spłyca zmarszczki. Rozjaśnia plamy pigmentacyjne i ujednolica koloryt skóry. Ogranicza wydzielanie sebum i zapobiega powstawaniu zaskórników. Opóźnia procesy starzenia się skóry.
Miód – zastosowanie kosmetyczne
Miód w kosmetyce jest wykorzystywany do produkcji wielu preparatów upiększających. Znajdziemy go w takich kosmetykach, jak:
- Maseczki z miodem – mają działanie nawilżające, zmiękczające i oczyszczające naskórek. Zapobiegają powstawaniu zmarszczek i wygładzają już istniejące. Można je stosować na twarz, szyję i dekolt.
Domowa maseczka z miodem – wymieszaj łyżeczkę miodu z łyżeczką jogurtu naturalnego i łyżeczką soku z cytryny. Nałóż na oczyszczoną skórę twarzy i szyi i pozostaw na 15 minut. Zmyj letnią wodą.
- Balsamy do ust z miodem – chronią usta przed wysuszeniem i pękaniem. Mają działanie regenerujące i łagodzące podrażnienia. Można je przygotować samodzielnie lub kupić gotowe.
Domowy balsam do ust z miodem – rozpuść w kąpieli wodnej pół szklanki startego wosku pszczelego, dodaj łyżeczkę miodu, dwie krople olejku witaminy E i kilka kropli olejku eterycznego o ulubionym zapachu. Wlej do małych pojemniczków i pozostaw do stężenia.
- Odżywki do włosów z miodem – poprawiają kondycję włosów, nadają im połysk i miękkość. Pomagają w regeneracji włosów suchych, zniszczonych i łamliwych. Można je stosować na całą długość włosów lub tylko na końcówki. Można je przygotować samodzielnie lub kupić gotowe.
Domowa odżywka do włosów z miodem – wymieszaj pół szklanki miodu, ćwierć szklanki oliwy z oliwek i pół szklanki świeżo wyciśniętego soku z cytryny. Nałóż na umyte włosy i dokładnie wmasuj. Przykryj włosy czepkiem i odczekaj 30 minut. Spłucz wodą.
- Kremy do rąk i stóp z miodem – chronią skórę przed wysuszeniem i pękaniem. Mają działanie regenerujące i odżywcze. Pomagają w leczeniu popękanych pięt i dłoni. Można je przygotować samodzielnie lub kupić gotowe.
Domowy krem do rąk z miodem – rozpuść w kąpieli wodnej 100 g masła shea, dodaj łyżkę oleju kokosowego, łyżkę oleju migdałowego, łyżkę miodu i kilka kropli olejku eterycznego o ulubionym zapachu. Wymieszaj dobrze i przelej do słoiczka. Pozostaw do stężenia.
- Masła do ciała z miodem – nawilżają i odżywiają skórę całego ciała. Mają działanie ujędrniające i wygładzające. Zapobiegają powstawaniu rozstępów i cellulitu. Można je przygotować samodzielnie lub kupić gotowe.
Domowe masło do ciała z miodem – rozpuść w kąpieli wodnej 100 g masła kakaowego, dodaj 50 g oleju kokosowego, 50 g oleju migdałowego, łyżkę miodu i kilka kropli olejku eterycznego o ulubionym zapachu. Wymieszaj dobrze i przelej do pojemnika. Pozostaw do stężenia.
Miód – przeciwwskazania
Miód jest produktem naturalnym i bezpiecznym dla większości ludzi. Jednak istnieją pewne przeciwwskazania do jego spożycia lub stosowania na skórę. Kto powinien unikać miodu lub ograniczyć jego ilość?
- Osoby z cukrzycą – miód ma wysoki indeks glikemiczny, co oznacza, że podnosi poziom cukru we krwi. Osoby z cukrzycą powinny kontrolować swoje spożycie węglowodanów i nie zastępować nimi miodu. Miód zawiera dużo fruktozy, która może sprzyjać rozwojowi insulinooporności.
- Osoby z alergią – miód może zawierać pyłki kwiatowe, które są silnymi alergenami. Osoby uczulone na pyłki mogą doświadczać objawów takich jak katar, kichanie, łzawienie oczu, wysypka czy obrzęk. W skrajnych przypadkach może dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
- Dzieci poniżej pierwszego roku życia – miód może zawierać przetrwalniki bakterii Clostridium botulinum, które mogą wywołać botulizm niemowlęcy. Jest to rzadka, ale groźna choroba, która objawia się osłabieniem mięśni, zaburzeniami oddychania i połykania. Dzieci poniżej pierwszego roku życia nie mają wystarczająco rozwiniętej flory bakteryjnej w jelitach, która mogłaby zapobiec namnażaniu się bakterii.
- Osoby z nadwagą lub otyłością – miód jest kaloryczny i może przyczyniać się do nadmiernego spożycia energii. Jedna łyżeczka miodu to około 20 kcal. Osoby z nadwagą lub otyłością powinny ograniczać dodawanie miodu do napojów czy potraw.
- Osoby z problemami z zębami – miód jest słodki i lepki, co sprzyja rozwojowi próchnicy i osadzaniu się kamienia nazębnego. Osoby z problemami z zębami powinny szczególnie dbać o higienę jamy ustnej po spożyciu miodu i nie podawać go dzieciom przed snem.