Owoce morza to jadalne skorupiaki i mięczaki morskie, które są popularnym daniem w krajach śródziemnomorskich. W Polsce również zyskują coraz większą popularność ze względu na swój niepowtarzalny smak i wartości odżywcze. Jakie są rodzaje owoców morza, jak wpływają na nasze zdrowie i jak je wybierać i przyrządzać?
Rodzaje owoców morza
Wśród owoców morza spożywane są głównie skorupiaki (homary, langusty, homarce, kraby i krewetki) oraz mięczaki, w tym małże (m.in. ostrygi, omułki, przegrzebki, sercówki), ślimaki (uchowiec, trąbiki, pobrzeżki) i głowonogi (mątwy, kałamarnice i ośmiornice). Oddzielną grupą są szkarłupnie, np. jeżowce.
Skorupiaki to owoce morza, które wzięły swoją nazwę od skorupy pokrywającej ciało. Mają zwykle kilka par odnóży i dwa pary czułków. Niektóre z nich mają także szczypce lub ogony. Skorupiaki są bogate w białko i kwasy omega-3.
Mięczaki to owoce morza, które nie mają szkieletu ani skorupy. Ich ciało jest miękkie i często schowane w muszli lub woreczku skórnym. Niektóre z nich mają także ramiona lub nóżki. Mięczaki są bogate w witaminy z grupy B i mikroelementy.
Szkarłupnie to owoce morza, które mają ciało pokryte twardymi płytkami lub kolcami. Mają zwykle pięć ramion lub promieni symetrii. Niektóre z nich mają także otwór gębowy lub narządy czepne. Szkarłupnie są bogate w wapń i żelazo.
Wpływ na zdrowie
Owoce morza są dobrym źródłem wysokowartościowego białka, które jest łatwo przyswajalne przez organizm. Większość z nich zawiera go tyle co mięso, a jednocześnie ma mniej tłuszczu i cholesterolu. Należą do produktów niskokalorycznych, dlatego mogą je jeść osoby z nadwagą oraz problemami układu sercowo-naczyniowego.
Owoce morza zawierają także cenne kwasy tłuszczowe omega-3, które mają korzystny wpływ na pracę serca i mózgu, obniżają poziom złego cholesterolu i zapobiegają stanom zapalnym.
Owoce morza są bogate w witaminy z grupy B, zwłaszcza PP i B12, które są ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i krwiotwórczego. Ostrygi zawierają także witaminy B1 i B2.
Owoce morza dostarczają również wielu niezbędnych mikroelementów, takich jak jod (odpowiedzialny za produkcję hormonów tarczycy), selen (chroniący komórki przed wolnymi rodnikami), fluor (wzmacniający zęby i kości), żelazo (zapobiegające anemii), magnez (poprawiający samopoczucie), wapń (budujący kości) i cynk (podnoszący odporność i popęd płciowy). Najbogatszym źródłem cynku są ostrygi, dzięki czemu cieszą się opinią silnego afrodyzjaku.
Wybór i przyrządzanie owoców morza
Owoce morza najlepiej kupować żywe lub mrożone. Powinny być świeże i pochodzić z czystych wód. Niektóre owoce morza mogą zawierać szkodliwe związki chemiczne lub bakterie. Aby uniknąć zatrucia pokarmowego lub alergii, należy zachować ostrożność przy spożywaniu surowych owoców morza lub tych o nieznanej jakości.
Owoce morza można przyrządzać na różne sposoby: gotować, smażyć, piec, grillować lub dusić. Można je podawać na ciepło lub na zimno, jako samodzielne danie lub dodatek do sałatek, makaronów czy ryżu. Można je także marynować lub solić.
Przy przyrządzaniu owoców morza należy pamiętać o kilku zasadach:
- Żywe małże należy dokładnie umyć pod bieżącą wodą i usunąć wszelkie zabrudzenia. Należy odrzucić te małże, które są otwarte lub uszkodzone. Małże gotuje się w osolonej wodzie lub winie przez kilka minut aż się otworzą. Należy odrzucić te małże, które się nie otworzyły.
- Żywe ostrygi należy otwierać tuż przed podaniem. Można je spożywać surowe z cytryną lub sosem winegret albo zapiec z serem czy szpinakiem.
- Krewetki należy obierać przed lub po ugotowaniu. Można je gotować w osolonej wodzie z dodatkiem cytryny lub octu przez kilka minut aż zmienią kolor na różowy. Można je także smażyć na patelni z oliwą i czosnkiem lub grillować na szaszłykach.
- Homary i langusty należy gotować żywe w dużym garnku z osolonym wrzątkiem przez około 15-20 minut w zależności od wielkości. Można je także piec w piekarniku z masłem i ziołami.
- Ośmiornice należy przed gotowaniem opukać tłuczkiem mięsnym lub zamrozić przez noc aby zmiękczyć mięso. Następnie gotuje się je w osolonej wodzie przez około 40 minut aż będą miękkie. Można je także smażyć na patelni z oliwą i papryką lub grillować na szaszłykach.
- Kalmary należy oczyścić z wnętrzności i usunąć skórę. Można je kroić na pierścienie lub zostawić całe. Gotuje się je krótko w osolonej wodzie przez kilka minut aż będą miękkie. Można je także panierować i smażyć na głębokim tłuszczu lub piec w piekarniku z pomidorami i oliwkami.
Przepisy na owoce morza
Owoce morza to pyszne i zdrowe danie, które warto uwzględnić w swojej diecie. Są bogate w białko, witaminy i minerały oraz mają niską kaloryczność. Można je przyrządzać na wiele sposobów i łączyć z różnymi dodatkami.
Oto kilka propozycji na smaczne i proste dania z owocami morza:
Sałatka z mieszanką morską
Składniki:
- 300 g mieszanki morskiej (mrożonej lub świeżej)
- 1 czerwona cebula
- 1/2 selera naciowego
- 1 marchewka
- 2 łyżki masła
- 2 jajka
- sól, pieprz, koperek
Przygotowanie:
- Owoce morza rozmrozić, przepłukać, odsączyć.
- Na patelni rozgrzać masło, podsmażyć na nim cebulę pokrojoną w piórka, dodać seler i marchew pokrojone w cienkie plasterki – dusić ok. 10 minut.
- Dodać koperek, sól i pieprz, zamieszać.
- Dodać owoce morza i krótko poddusić (5 min).
- Na koniec wbić na wierzch 2 jajka i smażyć aż się zetną.
- Podawać na ciepło lub na zimno z pieczywem lub ryżem.
Zupa tajska z owocami morza
Składniki:
- 400 g mieszanki morskiej (mrożonej lub świeżej)
- 1 l bulionu warzywnego
- 400 ml mleczka kokosowego
- 2 łyżki pasty curry czerwonego
- 2 łyżki sosu rybnego
- sok z 1 limonki
- 2 łyżeczki cukru brązowego
- 2 ząbki czosnku
- kawałek imbiru
- 1 papryczka chili
- kolendra
Przygotowanie:
- Owoce morza rozmrozić, przepłukać, odsączyć.
- W dużym garnku zagotować bulion warzywny z pastą curry, sosem rybnym, sokiem z limonki i cukrem brązowym.
- Dodać czosnek i imbir pokrojone w plasterki oraz papryczkę chili pokrojoną w paseczki (można usunąć nasiona dla mniejszej ostrości).
- Gotować ok. 15 minut na średnim ogniu.
- Dodać mleczko kokosowe i owoce morza i gotować jeszcze ok. 10 minut aż będą miękkie.
- Posypać kolendrą i podawać z makaronem ryżowym lub chlebkiem naan.
Paella z krewetkami
Składniki:
- 300 g krewetek (mrożonych lub świeżych)
- 300 g ryżu do paelli lub długoziarnistego
- 600 ml bulionu drobiowego
- 1 cebula
- 2 ząbki czosnku
- 1 czerwona papryka
- 100 g groszku zielonego (mrożonego lub świeżego)
- 2 pomidory
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- sól, pieprz, szafran, papryka słodka i ostra
Przygotowanie:
- Krewetki rozmrozić, przepłukać, odsączyć. Obrać i usunąć jelito (ciemną nitkę biegnącą wzdłuż grzbietu). Odstawić skorupki i ogony.
- W małym garnku zagotować bulion drobiowy z dodatkiem skorupek i ogonów krewetek. Gotować ok. 15 minut na małym ogniu. Przecedzić i odstawić.
- W dużej patelni rozgrzać oliwę, dodać cebulę pokrojoną w kostkę i czosnek posiekany – smażyć ok. 10 minut na średnim ogniu aż się zeszkli.
- Dodać paprykę pokrojoną w paski i groszek – smażyć kolejne 5 minut.
- Dodać pomidory pokrojone w kostkę – smażyć jeszcze chwilę.
- Dodać ryż i wymieszać ze wszystkimi składnikami. Przyprawić solą, pieprzem, szafranem i paprykami słodką i ostrą według uznania.
- Zalać gorącym bulionem drobiowym tak aby przykrył cały ryż. Gotować na małym ogniu bez mieszania ok. 20 minut aż ryż będzie miękki i wchłonie cały płyn.
- Na koniec dodać krewetki i delikatnie wymieszać. Przykryć patelnię folią aluminiową lub pokrywką i odstawić na ok. 10 minut aby krewetki się podgotowały.
- Podawać gorącą paellę posypaną natką pietruszki.
Smacznego!
